Pn - Czw: 9 - 18, Pt: 9 - 17 Rezerwacje: 606 73 82 82
M. Rodziewiczówny 1, 04-187 Warszawa RODO
Operacja zaćmy jest zabiegiem wykonywanym w ramach tzw. chirurgii jednego dnia. Obecna technika operacyjna sprawia, że zabieg jest mało obciążającym dla pacjenta. Pacjenci, którzy operowani byli metodą fakoemulsyfikacji, już kilka godzin po operacji mogą wrócić do domu, a po kilku dniach możliwy jest powrót do pracy. Każdy pacjent powinien zgłosić się na badanie kontrolne następnego dnia po operacji w celu oceny stanu gałki ocznej, umiejscowienia sztucznej soczewki oraz wykluczenia wystąpienia powikłań pooperacyjnych. Kolejna wizyta kontrolna powinna odbyć się w ciągu 2 tygodni od dnia operacji w zależności od przebiegu pooperacyjnego.
Niezbędnym elementem postępowania pooperacyjnego jest systematyczne stosowanie kropli przez 3 lub więcej tygodni.
Po zabiegu operacyjnym należy podawać krople do oczu ściśle według zaleceń lekarza okulisty (przez około 3 tygodnie). Przed podaniem kropli należy umyć ręce. Nie należy zaciskać powiek ani uciskać gałki ocznej. Należy dbać o higienę okolicy gałek ocznych, nie stosować detergentów do przemywania okolicy gałki ocznej (należy stosować przegotowaną wodę lub sól fizjologiczną). Należy zachować szczególną ostrożność podczas mycia włosów, aby detergent nie dostał się do operowanego oka. W przypadku problemów z zaparciami należy stosować środki ułatwiające wypróżnienie. Utrzymywanie diety nie jest wymagane po operacji zaćmy.
W przypadku wystąpienia dolegliwości, takich jak nagły spadek ostrości wzroku, bardzo silny ból gałki ocznej bądź innych należy pilnie zgłosić się do lekarza okulisty, nie czekając na wyznaczony termin!
Po miejscowym kroplowym znieczuleniu fotokoagulację laserową przeprowadzamy przy użyciu zielonego lasera Nd-YAG z drugą harmoniczną (532nm). Stosujemy impakty laserowe o średnicy 50 – 100 µm, czasie trwania 20 – 100 ms oraz mocy tak dobranej aby uzyskać lekkie zblednięcie w siatkówki. Procedurę przeprowadzamy podczas jednej sesji poddając fotokoagulacji ogniskowej cieknące mikroaneuryzmaty oraz fotokoagulacji grid obszary obrzęku w obszarze od 500 µm do 3000 µm ku górze, dołowi, nosowo oraz skroniowo od centrum plamki na podstawie mapy angiograficznej z naniesiona siatką ETDRS (Ryc).
Po zabiegu występuję przejściowe pogorszenie ostrości wzroku związane z olśnieniem oraz rozszerzeniem źrenicy, które może utrzymywać się do 4 godzin po zabiegu. Po zabiegu należy ograniczyć wysiłek fizyczny – nie podnosić ciężkich rzeczy, nie napinać mięśni brzucha, nie pic alkoholu przez minimum 3 tygodnie. Można oglądać telewizję oraz czytać książki stosując krótkie przerwy. Nie stosować gorących kąpieli i sauny. Do zabiegów higienicznych wokół oka używać jedynie czystych płatków lub chusteczek jednorazowych. W razie wystąpienia dolegliwości, należy zgłosić się do lekarza okulisty prowadzącego lub na ostry dyżur okulistyczny, nie czekając na wyznaczony termin wizyty kontrolnej.
W wysiękowej postaci AMD zalecane postepowanie polega na podawaniu jednego wstrzyknięcia na miesiąc przez trzy kolejne miesiące – jest to faza nasycenia, po której następuje faza podtrzymująca. Należy wówczas, co miesiąc kontrolować ostrość wzroku pacjenta i wykonywać kontrolne badania OCT. Ponowną iniekcję należy podawać, jeśli u pacjenta wystąpi utrata ostrości wzroku przekraczająca 5 liter (na tablicy ETDRS lub jedną linię na tablicy Snellena).Odstęp pomiędzy dwiema dawkami nie powinien być krótszy niż 1 miesiąc.
Po miejscowym kroplowym znieczuleniu, przepłukaniu worka spojówkowego roztworem powidonu jodyny zakładamy sterylną rozwórkę na powieki i wykonujemy iniekcję leku do komory ciała szklistego w objętości 50 µl roztworu, przy użyciu jednorazowej cienkiej igły 30 gauge i 1 ml strzykawki 3 – 4 mm od rąbka rogówki w kwadrancie dolno- lub górno-skroniowym.
Krople antybiotykowe stosujemy 3 dni przed oraz 4 dni po iniekcji.
Zabieg podania iniekcji doszklistkowej może wywołać przejściowe zaburzenia widzenia, które mogą wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów. Ponadto we wczesnym okresie może wystąpić niewielki ból oka, męty w ciele szklistym dopóki lek nie ulegnie wchłonięciu czy krwawienie podspojówkowe, które ma charakter przejściowy.
Natomiast w przypadku spadku ostrości wzroku, krwawienia do ciała szklistego, silnego bólu oka ze światłowstrętem należy pilnie zgłosić się do lekarza okulisty, nie czekając na wyznaczony termin!
Ciało szkliste (łac. corpus vitreum) to struktura o konsystencji żelowej, wypełniająca tylną część gałki ocznej, nadająca jej kształt i chroniąca siatkówkę. Ciało szkliste nie regeneruje się, dlatego często jedyną skuteczną metodą leczenia różnych jego schorzeń jest usunięcie ciała szklistego – witrektomia.
“Witrektomia – opis procedury chirurgicznej”.
Podsumowując, witrektomia polega na usunięciu zmienionego ciała szklistego, znajdującego się wewnątrz gałki ocznej i zastąpienia go jałowym płynem, który przywróci prawidłowe napięcie gałki ocznej. Poprzez porty twardówki do wnętrza gałki ocznej wprowadzane są często także specjalne substancje, które z czasem ulegają samoistnemu wchłonięciu, jak to ma miejsce w przypadku gazu lub wymagają dodatkowego zabiegu chirurgicznego w przypadku tamponady olejem silikonowym.
Podanie mieszaniny gazu lub powietrza powoduje upośledzenie widzenia, nawet do poziomu poczucia ruchów ręki przed okiem, trwające od kilku dni do kliku tygodni. Czasem wiąże się także z potrzebą utrzymywania przez pacjenta odpowiedniej pozycji zalecanej przez lekarza. W trakcie obecności gazu w oku, pacjenci nie mogą podróżować samolotem, bo może to doprowadzić do nagłego wzrostu ciśnienia śródgałkowego, a nawet pęknięcia operowanej gałki ocznej na skutek nadmiernego rozprężenia się gazu. Podanie oleju silikonowego do oka powoduje zmianę własności optycznych oka, co oznacza, iż pacjent wymaga dodatkowej korekcji. W niektórych przypadkach można założyć soczewkę kontaktową na operowane oko, ponieważ różnica mocy optycznej obu oczu jest na tyle duża, iż nie można dobrać odpowiednich okularów na okres obecności oleju w oku. Po operacji należy ograniczyć wysiłek fizyczny – nie podnosić ciężkich rzeczy, nie napinać mięśni brzucha, nie pochylać się, unikać gwałtownych szarpnięć itp. można spacerować, ale należy unikać silnego wiatru i kurzu, a w dni słoneczne nosić przyciemnione okulary. Można oglądać telewizję oraz czytać książki stosując krótkie przerwy. Stosunki płciowe można odbywać najwcześniej po trzech tygodniach.
Po 5-7 dniach od operacji można myć włosy niezbyt gorącą wodą przy pomocy drugiej osoby. Głowę należy odchylić do tyłu, a oko zasłonić opatrunkiem, aby szampon z wodą nie dostał się do oka. Nie stosować gorących kąpieli i sauny. Przy myciu twarzy zachować ostrożność, aby woda z mydłem nie dostała się do oka. Najlepiej myć powieki bardzo delikatnym płatkiem kosmetycznym, zmoczonym w przegotowanej wodzie lub stosować specjalne nawilżone chusteczki.
Nie należy zaciskać powiek ani trzeć i uciskać oka, a do zabiegów higienicznych wokół oka używać jedynie czystych płatków lub chusteczek jednorazowych. W razie wystąpienia dolegliwości, należy zgłosić się do lekarza okulisty prowadzącego lub na ostry dyżur okulistyczny, nie czekając na wyznaczony termin wizyty kontrolnej.
W celu poprawy komfortu pacjenta operacja przeprowadzana jest po podaniu dożylnym leków anestezjologicznych oraz w znieczuleniu miejscowym pozagałkowym.
W pierwszym etapie usuwamy zmętniałą soczewkę własną metodą fakoemulsyfikacji a następnie wszczepiamy sztuczną do torebki soczewki – jest to optymalna metoda stabilizacji sztucznej soczewki w oku.
Następnie przygotowujemy 3 samouszczelniające się porty dla wprowadzenia: (1) witrektomu, (2)światłowodu i (3)infuzji wyrównującej poprzez wprowadzenie trokarów poprzez spojówkę i twardówkę w 3 kwadrantach.
Wprowadzamy mikronarzędzia do komory szklistej, usuwamy patologicznie zmienioną szklistkę z jej podstawą. Indukcję tylnego odłączenia ciała szklistego, jeżeli nie występowało, przeprowadzamy metodą czynnej aspiracji za pomocą witrektomu w rejonie tarczy nerwu wzrokowego i kontynuujemy ku obwodowi siatkówki (Ryc.1).
W celu lepszej wizualizacji resztek kory ciała szklistego podajemy triamcynolon (Kenalog) (Ryc.2).
Usuwamy błony nasiatkówkowkowe jeżeli występują, a następnie usuwamy ILM w rzucie plamki za pomocą pęsety Eckardt’a (Ryc.3), po uprzednim wybarwieniu błękitem trypanu.
W trudnych przypadkach z zagrażającym odwarstwieniem plamki używamy Dekaliny w celu stabilizacji tylnego bieguna podczas manipulacji chirurgicznych (Ryc.4).
Ogromne znaczenie ma dokładne usunięcie podstawy ciała szklistego i oczyszczenie portów sklerotomijnych (Ryc.5).
Następnie przeprowadzamy endofotokoagulację siatkówki obwodowej na podstawie mapy fluoroangiograficznej wykonanej przed operacją.
Wymiana płynu na powietrze w komorze ciała szklistego (Ryc.6) oraz podanie terapii anty-VEGF jeżeli są wskazania kończy manewry wewnątrzgałkowe (Ryc.7).
Ostatecznie usuwamy trokary i podajemy gaz rozprężający SF6 do komory szklistej. Operacje kończy podanie Depo-Medrolu do pochewki gałki ocznej.
Ryc. 1 Indukcja tylnego odłączenia ciała szklistego za pomocą witrektomu w opcji czynnej aspiracji.
Ryc. 2 Użycie triamcynolonu w celu lepszej wizualizacji resztek ciała szklistego i błon nasiatkówkowych w tylnym biegunie.
Ryc. 3 Usunięcie błon nasiatkówkowych technika bimanualną za pomocą pęsety Eckardt’a i poziomo tnących nożyczek.
Ryc. 4 W przypadku zagrażającego odwarstwienia plamki przeprowadzano stabilizację siatkówki w tylnym biegunie za pomocą Dekaliny.
Ryc. 5 Dokładne usunięcie ciała szklistego w rejonie podstawy i z portów sklerotomijnych.
Ryc. 6 Wymiana płyn/powietrze poprzez infuzję powietrza i bierną aspirację za pomocą softkaniuli.
Ryc. 7 Podanie trapii anty-VEGF do komory ciała szklistego pod koniec procedury chirurgicznej.
Jaskra (łac. glaucoma) jest to grupa chorób oczu, w której dochodzi do postępującego zaniku nerwu wzrokowego, przebiegającego z charakterystycznymi zmianami w wyglądzie tarczy nerwu wzrokowego oraz korespondującymi, postępującymi ubytkami w polu widzenia.
Leczenie jaskry polega na niedopuszczeniu lub minimalizowaniu pogarszania się pola widzenia, które jest nieuchronne w naturalnym rozwoju tej choroby. Jaskra jest chorobą przewlekłą, dlatego zawsze należy dążyć do tego, aby sukces terapeutyczny osiągać przy możliwie najmniejszych uciążliwościach leczenia, kosztach i działaniach niepożądanych.
Celem postępowania terapeutycznego wg Europejskiego Towarzystwa Okulistycznego jest utrzymanie funkcji widzenia w stopniu odpowiadającym indywidualnym potrzebom pacjenta. Głównym celem leczenia jaskry jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego do poziomu, przy którym choroba nie postępuje. Jest to szacowana wartość ciśnienia, które chcemy uzyskać pod wpływem leczenia, przy którym pacjent zachowa widzenia. Dalsze uszkodzenie jaskrowe albo nie postępuje albo jest na tyle wolne, że nie zagraża utratą widzenia.
W zależności od wskazań możemy stosować w/w środki oddzielnie lub stosując różne kombinacje. Skuteczne leczenie jaskry, powinno w każdym przypadku dopasowywać postępowanie terapeutyczne do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta. Nieodzowna jest także świadomość pacjenta, który powinien poznać istotę choroby oraz rodzaje i sens stosowanej terapii. Należy pamiętać również o podawaniu ogólnie leków poprawiających mikrokrążenia, co ma wpływ na ukrwienie nerwu wzrokowego.